Bạn gái thua hẳn họ về cuộc sống tinh thần nầy. Đó là tôi chưa nói sự trống miệng tự nhiên hay ưa hư danh bắt nhiều người trai đem khoe cuộc đời ái ân của mình y như người ta quảng cáo cao đơn hoàn tán. Nhưng vận rủi đã làm mộng tình của nàng phải héo đi bằng cái chết bất ngờ thê thảm của Duplot.
Sở dĩ từ lâu phái yếu không phát minh được nhiều công trình thuộc phạm vi trí thức là tại chế độ cổ hủ phong thực đ àn áp sự tiến triển của họ. Song nếu muốn thỏa mãn hoàn toàn, họ phải thanh hóa tình yêu của họ. Bị rầy đánh, họ buồn lắm.
Trên địa hạt tâm lý, giữa bạn trai và bạn gái, còn bao nhiêu cái dị biệt. Bạn thấy họ sẽ hết yêu một bạn gái khi kẻ ấy tàn sắc Tây Thi, mất giọng oanh vàng, có da mặt bị rỗ vì lên trái, hàm răng sún vì một rủi ro nào đó. Bạn trai không thoát khỏi định luật ngàn đời nầy.
Chắc bạn thấy nhiều trường hợp đa thê hơn là trường hợp đa phu. Xã hội kỳ lạ chỗ nầy, xã hội hiểu là có bạn trai: là ai cũng nhận sống theo lý trí và lý tưởng theo thực tế người ta sống bằng tình cảm nhiều hơn. Tôi thấy nhiều nam sinh thân bồ tượng, ăn nói đanh thép mà bị nữ sinh dịu ngọt mượn làm đủ thứ chuyện cách ngoan ngoãn.
Giữa cuộc giao tế xã hội, bạn gái không phải chủ trương giả dối nhưng ưa làm cho các việc ra phiền toái. Viết mấy dòng, tôi nghĩ đến nền giáo dục ở Taberd mà phục nhiều vị phu huynh rất săn sóc học sinh nội trú của mình. Họ tự nhiên thấy khao khát tìm hiểu những huyền nhiệm về mình và người khác phái.
Như xương vai có hai trung tâm lắt léo dính lại từ 16 đến 18 tuổi. Nó uống xong cám ơn tôi mà quên hay không biết bạn. Danh dự nếu được, ta lãnh nó một cách bình tĩnh.
Họ được Tạo hóa ban cho trí tuệ, trí nhớ, trí tưởng và lòng ướt vọng khả quan. Còn cách chung đ àn ông tham ván bán thuyền nếu không bị những kết quả sinh lý trói buộc có thể dễ dàng quăng neo về bến cũ. Ôi! Duyên! Sao thoi én chiều mồng ba.
Nhà giáo dục hãy thế những phút mà sương rơi, nặng trĩu, trên cành, dương liễu, lả lơi, em ơi, gió rơi, lá rơi, em ơi trên vườn lòng bạn trai bằng những lý tưởng, những công tác thúc đẩy yêu đời. Phải được sự thân mật của họ, bán cho họ lòng tín cẩn, tiếp chuyện với họ lâu giờ hay sống chung với họ để vô tình hay hữu ý họ bạch lộ con người nội tâm của mình ra. Nó làm cho tinh thần họ thấy bị hạ bệ, nhục nhã càng làm đau xót càng cuồng loạn nổi lên chống đối lại.
Trên đường tiến hóa ấy, tinh thần lại bị chi phối bởi thủtính , làtính hoạt động theo bản năng. Tôi nói miễn được chu đáo giáo dục nhất là tính giáo dục là nói với cố ý. Họ chưa có quyền chức vì chưa làm việc xã hội, chưa có quyền lực vì còn lệ thuộc gia đình, cũng không có quyền thế vì chưa làm nên việc gì khả quan.
Tôi nói miễn được chu đáo giáo dục nhất là tính giáo dục là nói với cố ý. Họ tự khoái rồi đâm ra khinh rẻ kẻ khác. Họ coi kỹ từng hột bụi, bún, phủi.